لیز بلی، بیوه مردی که بر اثر سیگارکشیدن سرطان ریه گرفته و جان داده، یکی از شاکیان فعال این پرونده بود

دادگاهی در کانادا سه شرکت سیگارسازی را به پرداخت ۱۲.۳ میلیارد دلار خسارت محکوم کرده است.

یک میلیون نفر در کانادا از این سه شرکت عمده دخانیات شکایت کرده بودند که به آنها درباره مضرات سیگار کشیدن، هشدار کافی نداده بودند.

گفته شده این حکم که در ایالت کبک صادر شده، بزرگ‌ترین خسارت در تاریخ دادگاهی کانادا ست.

این سه شرکت چندملیتی سیگارسازی به این حکم اعتراض کرده‌اند و گفته‌اند که برای آن درخواست تجدیدنظر خواهند کرد.

سه شرکت Imperial Tobacco Canada، Rothmans Benson & Hedges و JTI-MacDonald که در این پرونده محکوم شده‌اند، می‌گویند کانادایی‌ها بیش از ۶۰ سال است که از عوارض سیگار کشیدن خبر دارند.

گروهی از شاکیان گفته‌اند وقتی شروع به سیگار کشیدن کرده‌اند، از عوارض آن خبر نداشته‌اند، و گروه دیگری از آنها هم گفته‌اند سیگار کشیدن، اعتیادآور است و نتوانسته‌اند ترک کنند.

این حدودا یک میلیون شاکی، ۱۷ سال پیش در این باره به دادگاه عریضه بردند و سه سال پیش دادگاه آغاز شد. در این مدت شهادت ۷۳ نفر و بیش از ۴۳ هزار برگ سند به دادگاه ارائه شد.

کنش‌گران مبارزه با سیگار و دخانیات، روز سه‌شنبه از حکم دادگاه عالی کبک راضی به نظر می‌رسیدند.

ماریو بوجالد، از شورای سلامت و تنباکو در کبک کانادا، گروهی که برای مبارزه با سیگار تلاش می‌کند و نماینده شاکیان این پرونده هم بود، گفته است: "این روز بزرگی برای قربانیان تنباکو و علیه شرکت‌های سیگارسازی است. از جمله برای قربانیان شاکی این پرونده که ۱۷ سال منتظر چنین حکمی بودند."

در دادگاه‌های آمریکا که چند دهه سابقه بررسی شکایت از سیگارسازی‌ها را دارد، این شرکت‌ها معمولا در مرحله اول به جریمه‌های خیلی کلان محکوم می‌شوند ولی این جریمه‌ها در تجدیدنظر خیلی کاهش پیدا می‌کند. از جمله سال ۲۰۱۱ میلادی شرکت سیگار فیلیپ‌موریس به پرداخت ۲۸ میلیارد دلار محکوم شد ولی در تجدیدنظر این رقم به یک‌هزارم آن یعنی ۲۸ میلیون دلار کاسته شد.

با این حال شاکیان پرونده و کنش‌گران ضد سیگار امیدوار اند این حکم در دادگاه تجدیدنظر هم پابرجا بماند و در بازار جهانی سیگار تاثیر بگذارد.

راب کانینگام، از انجمن سرطان کانادا، می‌گوید: "این حکم، تبعات عظیمی برای بازار سیگار کانادا و دیگر نقاط جهان دارد. حکم قاضی، عمدتا در انتقاد از صنعت دخانیات و دهه‌ها سرکوب آگاهی درباره زیان‌های سیگار کشیدن است. فکر کنم این پرونده در دادگاه تجدیدنظر هم تایید شود. مستنداتی که به دادگاه ارائه شده، خیلی خیلی چشم‌گیر بوده‌اند."

با درخواست تجدیدنظر محکوم‌شدگان این پرونده، حکم در انتظار تایید نهایی می‌ماند با این حال این شرکت‌های سیگارسازی باید بخشی از خسارت موردنظر دادگاه را به یک صندوق بی‌طرف بسپارند تا نتیجه نهایی معلوم شود.

این حکم دادگاه کانادا چنان سنگین بوده که در همان روز اعلام، ارزش سهام شرکت دخانیات آمریکا و بریتانیا را که مادر شرکت سیگار ایمپریال کاناداست، یک و نیم درصدی پایین کشید تا عمده‌ترین سقوط سهام روز سه‌شنبه را به نام این شرکت همیشه‌سودده رقم بزند.